LƏNKƏRAN-ASTARA İQTİSADİ RAYONUNDA TƏSƏRRÜFAT STRUKTURUNUN YENİDƏN QURULMASI VƏ ƏMƏK EHTİYATLARINDAN İSTİFADƏ EDİLMƏSİ
M.İ.Bağırova
AMEA akad. H.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu
Az 1143, Bakı, H.Cavid pr., 115
Xülasə. İqtisadi rayonlarda təsərrüfat sahələrinin inkişafı və səmərəli strukturunun qurulması onların təbii-iqtisadi və demoqrafik potensialından istifadə edilməsinə imkan verir. Həmçinin, ölkənin sosial-iqtisadi inkişafında ayrı-ayrı regionların payının artırılması üçün bu tədbirlərin əhəmiyyəti böyükdür. Təbii ehtiyatlarla zəif təmin olunan, lakin güclü demoqrafik potensiala malik olan Lənkəran-Astara iqtisadi rayonunda təsərrüfat sahələrinin formalaşmasında təbii-coğrafi şərait aparıcı yeri tutur. Bol aqroiqlim ehtiyatları, məhsuldar torpaqlar kənd təsərrüfatının sitrus meyvəçiliyi, tərəvəzçilik, çayçılıq, üzümçülük sahələrinin inkişafına şərait yaradır. Sənaye də bu sahələrin məhsullarının emalına əsaslanır.
Lakin keçid dövründə yaranan iqtisadi böhran sənaye və kənd təsərrüfatı sahələrində çətinliklərə səbəb olmuşdur. Aparılan iqtisadi islahatlar regionda təsərrüfat sahələrinin bərpasına, onun strukturunun yenidən qurulmasına imkan vermişdir. Bunlar əmək ehtiyatlarının işlə təminatına da öz təsirini göstərir.
Açar sözlər: iqtisadi rayon, təsərrüfat strukturu, sənaye, kənd təsərrüfatı, iqtisadi islahatlar, yeni iş yerləri, təbii-iqtisadi potensial
ƏDƏBİYYAT:
- Azərbaycanın demoqrafik göstəriciləri 2016. Bakı, DSK, 2017, 472 s.
- Azərbaycanın əhalisi – 2017, Bаkı, DSК, 2016, 138 s.
- Azərbaycanın kənd təsərrüfatı – 2016. Bакı, ДSК, 2017, 608 с.
- Azərbaycanın regionları – 2015. Bаkı: DSК, 2016.
- Azərbaycanın regionları – 2016. Bаkı, DSК, 2017. 806 s.
- Azərbaycanın sənayesi. Bаkı, DSК, 2008, 574 s.
- Azərbaycanın sənayesi. Bаkı, DSК, 2013, 332 s.
- Azərbaycanın sənayesi 2017. Bаkı, DSК, 2018, 327 s.
- Azərbaycanın statistik göstəriciləri – 2016. Bakı, DSK, 2017, 814 s.
- Azərbaycan Respublikası əhalisinin 1999-cu il siyahıyaalmasının yekunları. VII hissə. Əhalinin məşğulluq vəziyyəti. Bакı: ДSК, 2001, 820 с.
- Azərbaycan Respublikası əhalisinin 2009-cu il siyahıyaalmasının yekunları. I hissə. Əhalinin sayı, yerləşməsi, cins, yaş tərkibi və nikah vəziyyəti. Bакı: ДSК, 2010, 629 с.
- Azərbaycan Respublikası əhalisinin 2009-cu ilin siyahıyaalma materialları. Məşğul əhalinin iqtisadiyyat sahələri üzrə bölgüsü. XIII cild. Bакı: ДSК, 2010.
- Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı (2004-2008-ci illər). “Azərbaycan” qəz, Bakı, 2004, 13 fevral.
- Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı. “Respublika” qəz, Bakı, 2009, 16 aprel.
- Azərbaycan Respublikası regionlarının 2014-2018-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı. “Respublika” qəz, Bakı, 2014, 28 fevral.
- Azərbaycan Respublikasında əhalinin ərzaq məhsulları ilə təminatına dair Dövlət Proqramı (2008-2015). Bakı, 2008, 51 s.
- Azərbaycan Respublikasının coğrafiyası. II cild. İqtisadi, sosial və siyasi coğrafiya. Bakı, 2015, 327 s.
- Azərbaycan Respublikasının coğrafiyası. III cild. Regional coğrafiya. Bakı, 2015, 400 s.
- Eminov Z.N. Azərbaycanın əhalisi. Bakı: Çıraq, 2005, 560 s.
- Əzizov S.Q. Lənkəran iqtisadi rayonunda yaşayış məntəqələrinin formalaşması və inkişafının sosial-iqtisadi əsasları. Azərbaycan CC-nin əsərləri. XIV cild. Bakı, 2009. S. 239-244.
- İnsan və ətraf mühit. Azərbaycan CC əsərləri, XX cild, Bakı, 2017, 544 s.
- Lənkəran-Astara iqtisadi rayonunda demoqrafik inkişaf problemləri və əhalinin məskunlaşması. Bakı, 2019, 216 s.
- Мамедов К.В. Население Азербайджанской ССР за 60 лет. Баку: Азернешр, 1982, 112 с.
- Mehrəliyev E.Q., Əyyubov N.H., Sadıqov M.O. Azərbaycan SSR-də əhalinin məskunlaşması məsələləri. Bakı: Elm, 1988, 196 s.
- Mehrəliyev E.Q. Azərbaycan Respublikasında demoqrafik proseslərin regional təhlili. Bakı: Elm, 2003, 236 s.
- Мехралиев Э.К. Географические проблемы формирования и размещения населения в Азербайджанской ССР. Баку: Элм, 1984, 196 с.
- Müstəqillik yollarında – 25. AMEA. Bakı, 2016. s. 382-486.
- Paşayev N.Ə., Əyyubov N.H., Eminov Z.N. Azərbaycan Respublikasının iqtisadi, sosial və siyasi coğrafiyası. Bakı: Çıraq, 2010, 416 s.
- Regionların sosial-iqtisadi inkişafı (2009-2013-cü illər). Bakı, DSK. Yanvar 2014, 507 с.
- Regionların sosial-iqtisadi inkişafı (2014-2018-ci illər). Bakı, DSK. Yanvar 2016, 594 с.
- Yeni iş yerləri. Statistik məcmuə. Bаkı, DSК. Yanvar, 2009. 294 s.
- Yeni iş yerləri. Statistik məcmuə. Bаkı, DSК. Yanvar, 2014.
Çapa qəbul olunub: 27 yanvar 2020