XƏZƏR DƏNİZİNİN QƏRB SAHİLLƏRİ RELYEFİNİN MORFOGENETİK XÜSUSİYYƏTLƏRİ VƏ DİNAMİKASI (AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI DAXİLİNDƏ)
V.Ə.Quluzadə, R.S.Abdullayev, T.B.Bayramov
AMEA akad. H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu
AZ 1143 Bakı ş., Hüseyn Cavid pr., 115
Xülasə. Məqalədə Azərbaycan Respublikası daxilində Xəzərin qərb sahillərində şimaldan iqlimin, geoloji quruluşun və onun inkişaf dinamikasının müxtəlifliyinin, strukturları təşkil edən süxurların litoloji tərkibinin və tektonik rejimin müasir relyefin morfogenez xüsusiyyətləri ilə əlaqəsinin qanunauyğunluqları tədqiq edilmişdir. Aydın olmuşdur ki, bütün dördüncü dövr ərzində sahillərin dinamik inkişafında əsas aparıcı amillər – Qərbi Xəzər köndələn tektonik pozulması və yeni tektonik hərəkətlər olmuşdur ki, bunlarda sualtı yamacın və sahilyanı qurunun relyefinin ekzomorfogenez elementlərinin formalaşmasında xüsusi rol oynamışdır.
ƏDƏBİYYAT
- Azərbaycan Respublikasının konstruktiv coğrafiyası 1996, Bakı – Elm, səh. 187-226.
- Azərbaycan Respublikasının konstruktiv coğrafiyası. 2000 Bakı-Elm, s.198-221.
- Müseyibov M.A., Quliyev R.Y. 1974– Azərbaycan respublikasının geomorfologiyası. ADU nəşri, Bakı, s.38-139.
- Mikayılov A.A. 1978– Qusar maili düzənliyinin geomorfologiyası. “Elm” nəşriyyatı. Bakı, s.76.
- Şirinov N.Ş., Vəliyev X.Ə., Əliyev Y.Q. 1998 – Xəzərin, onun sahillərinin təbiəti və ekologiyası. Bakı, səh.40-176.
- Антонов Б.А. 1949– К геоморфологии береговой полосы Самур-Дeвeчинского побережья Каспийского моря. Доклады АН Aзерб.ССР том V, №3, , стр.103-107.
- Антонов Б.А. 1971 – Геоморфология и вопросы новейшей тектоники юго-восточной части Малого Кавказа Изд-во «Элм», Баку, стр.134-149.
- Будагов Б.А. 1973 – Геоморфология и новейшая тектоника Юго-Восточного Кавказа. Изд. «Элм», Баку, стр.156-219.
- Ширинов Н.Ш. 1959 – Морфология и некоторые вопросы динамики современных берегов Апшеронского полуострова. «Известия» НАН Азерб. ССР, сер.геолого-геогр.наук, №6 стр.143-153.
- Ширинов Н.Ш., Мехтиев Н.Н. 1960 – Некоторые вопросы геоморфологии и динамики Азербайджанских берегов Каспийского моря. Тр. Географический Обшества, Азерб.ССР, стр.309-329.
- Ширинов Н.Ш. 1965 – Геоморфология Апшеронской нефтеносной области. Изд-во АН Азерб. ССР. Баку, стр. 31-163.
- Ширинов Н.Ш. 1973 – Геоморфологическое строение Кура – Араксинской депрессии. Изд-во «Элм», Баку, стр. 6-52.