География и природные ресурсы

QARABAĞ VƏ ŞƏRQİ ZƏNGƏZUR İQTİSADİ RAYONLARININ EKOTURİZM POTENSİALI VƏ ONDAN İSTİFADƏ YOLLARI

Z.T.İmrani

Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi, akad. H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu, AZ 1143, Bakı ş., H.Cavid pr. 115

[email protected]

DOI: 10.59423/gnr.2023.89.86.010

X ü l a s ə

Eko­tu­rizm eko­lo­ji cə­hət­dən da­ya­nıq­lı tu­rizm növü olub, tə­biət əra­zi­lə­ri­nə sə­ya­hət et­mək­lə bə­ra­bər, maa­rif­lən­dir­mə və re­gio­nal so­si­al-iq­ti­sa­di in­ki­şa­fa yö­nəl­dil­miş bir fəa­liy­yət­dir. La­kin unut­maq ol­maz ki, eko­tu­rizm küt­lə­vi tu­riz­min bir his­sə­si de­yil, al­ter­na­tiv tu­rizm ki­mi qə­bul olu­nur. Be­lə bir ya­naş­ma, da­vam­lı tu­rizm­lə ey­ni ol­ma­sa da, tə­biə­tə əsas­la­nan, eko­lo­ji cə­hət­dən da­ya­nıq­lı, maa­rif­lən­di­ri­ci, sə­ya­hət və tu­rist məm­nu­niy­yə­ti­ni ar­tı­rır. Bu ba­xım­dan, ye­ni in­ki­şaf mər­hə­lə­sin­də olan Qa­ra­bağ və Şər­qi Zən­gə­zur iq­ti­sa­di ra­yon­la­rın­da eko­tu­riz­mi in­ki­şaf et­dir­mək­lə yer­li so­si­al-iq­ti­sa­di in­ki­şa­fa na­il ol­maq, elə­cə də iş­ğal­dan azad edil­miş əra­zi­lə­rə ge­ri qa­yı­dan əha­li­ni qis­mən də ol­sa iş yer­lə­ri ilə tə­min et­mək müm­kün olar­dı. Təd­qi­qat işin­də Qa­ra­bağ və Şər­qi Zən­gə­zur iq­ti­sa­di ra­yon­la­rı­nın eko­tu­rizm po­ten­sia­lı mü­əy­yən olun­muş, xə­ri­tə tər­tib edil­miş və tu­riz­min müx­tə­lif sa­hə­lə­ri­nin in­ki­şaf et­di­ril­mə­si is­ti­qa­mət­lə­ri verilmişdir.

Açar sözlər: Qarabağ, Şərqi Zəngəzur, turizm, ekoturizm, milli park.

ƏDƏBİYYAT

  1. Abadov M.K. Azərbaycan turizmi və onun in­kişaf problemləri. Bakı: Şərq-Qərb, 2014. 248 s.
  2. Azərbaycanda sağlamlıq turizmi – cari vəziy­yət və inkişaf perspektivləri. Bakı: 2021. 184 s.
  3. Əsgərov Ə.T., Bilalov B.Ə., Gülalıyev Ç.G. Ekoloji turizm. Bakı: Adiloğlu, 2011, 276 s.
  4. İmanov R.C. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə qəsd — qondarma Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti. Bakı: Adiloğlu, 2005. 260 s.
  5. İmrani Z.T., Hidayətli G.Ə. Qarabağın turizm-rekreasiya ehtiyatları və onların inkişaf etdirilməsində idman turizminin rolu // “Turizm və rekreasiya XXI əsrdə: problemlər və perspektivlər” mövzusunda V Bey­nəlxalq elmi-praktik konfrans. Bakı: 5 noyabr, 2021. s. 17-19.
  6. İmrani Z.T., Zeynalova K.Z. Turizm-rekre­asi­ya ehtiyatları / Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun coğ­ra­fiyası: təbii-coğrafi şərait və sosial-iqtisadi inkişaf potensialı. Bakı: Optimist, 2021. s. 303-310.
  7. Məmmədov Q, Yusifov E, Xəlilov M. Kəri­mov V. Azərbaycan: ekoturizm potensialı, 2 cilddə II cild. Bakı: Şərq-Qərb, 2012. 420 s.
  8. Məmmədov N.R. Azərbaycan SSR Dağlıq Qa­rabağ Muxtar Vilavəti iyun 1941-dekabr 1950-ci illərdə. Bakı: Elm, 2006. 182 s.
  9. Soltanova H.B. Azərbaycan Respublikasında tu­rizm və onun inkişafı. Bakı: AzTU, 2015. 476 s.
  10. Diamantis D. The concept of ecotourism: evolution and trends // Current issues in tourism, volume 2, No. 2&3, 1999. p. 93-122. Doi: 10.1080/13683509908667847
  11. Ecotourism Development – A Manual for Conservation Planners and Managers. Volume 1: An Introduction to Ecotourism Planning / Editing: A. Singer. Virginia: The Nature Conservancy, 2005. 96 p.
  12. Encyclopedia of Tourism / Editors: J. Jafari, H. Xiao. Wisconsin: Springer Cham, 2016. 1053 p. Doi: 10.1007/978-3-319-01669-6
  13. Gyr U. The History of Tourism: Structures on the Path to Modernity Tourism // European History Online (EGO) Mainz: 2010. p. 1-18. http://www.ieg-ego.eu/gyru-2010-en
  14. Imrani Z.T., Asgarli G.F. Ecotourism potential and usage opportunities of the Goygol National Park // Сервис в России и за рубежом, Том 17, № 1 (103). Москва: 2023. p. 147-155. doi: 10.5281/zenodo.7793514
  15. Imrani Z.T., Veliyeva G.V. Methodological basis of zoning of tourism-recreation reserves and to­urism potential of Gusar region of the Republic of Azerbaijan // Journal of Geology, Geography and Geoecology, No 30(2). Dnipro: 2021. p. 379–388. Doi: 10.15421/112134

Çapa qəbul olunub: 20 dekabr 2023

Məqaləni yüklə

Z.T.İmrani — Qarabağ Və Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonlarının ekoturizm potensialı və onldan istifadə yolları. Coğrafiya və təbii resurslar, №2 (20), 2023, səh. 72-77.