География и природные ресурсы

LƏNKƏRAN-ASTARA İQTİSADİ RAYONUNDA BİTKİÇİLİYİN İNKİŞAFİNA TƏSİR GÖSTƏRƏN TƏBİİ VƏ İQTİSADİ AMİLLƏRİN ROLU

İ.İ.Ələskərzadə

Lənkəran Dövlət Universiteti, Lənkəran, Azərbaycan. AZ 4200

[email protected]

DOI: 10.59423/gnr.2024.80.73.007

X ü l a s ə

Mə­qa­lə Lən­kə­ran-As­ta­ra iq­ti­sa­di ra­yo­nun­da bit­ki­çi­li­yin əra­zi təş­ki­li və pers­pek­tiv in­ki­şa­fı­na tə­sir gös­tə­rən tə­bii və iq­ti­sa­di amil­lə­rin ro­lu təd­qiq edil­miş­dir. Lən­kə­ran-As­ta­ra iq­ti­sa­di ra­yo­nu­na da­xil olan in­zi­ba­ti əra­zi va­hid­lə­ri (Lən­kə­ran, As­ta­ra, Cə­li­la­bad, Yar­dım­lı, Ma­sal­lı və Le­rik) üz­rə bit­ki­çi­li­yin müa­sir əra­zi təş­ki­li araş­dı­rıl­mış, sta­tis­tik və mü­şa­hi­də ma­te­ri­al­la­rı əsa­sın­da təh­lil­lər apa­rıl­mış­dır. İq­ti­sa­di-coğ­ra­fi ra­yon­da bit­ki­çi­li­yin in­ki­şa­fı­na tə­sir gös­tə­rən su eh­ti­yat­la­rı, tor­paq və iq­lim şə­rai­ti və həm­çi­nin iq­ti­sa­di amil­lər, nəq­liy­yat şə­bə­kə­si, bu sa­hə­yə ay­rı­lan sub­si­di­ya və gü­zəşt­li kre­dit şərt­lə­ri öy­rə­nil­miş­dir. Bu amil­lə­rin re­gio­nun müx­tə­lif iq­ti­sa­di ra­yon­la­rın­da in­ki­şaf po­ten­sia­lı olan bit­ki­çi­lik sa­hə­lə­ri­nin is­teh­sal və emal mü­əs­si­sə­lə­rin­də qar­şı­ya çı­xan prob­lem­lə­rin düz­gün həll edil­mə­si üçün sta­tis­tik,  ri­ya­zi ana­liz və di­gər me­tod­lar­dan is­ti­fa­də edil­mək­lə, mü­va­fiq töv­si­yə­lər ha­zır­lan­mış­dır.

Açar sözlər: ərazi təşkili, bitkiçilik, təbii amillər, iqtisadi amillər, investisiya, torpaq resursları, su ehtiyatları.

ƏDƏBİYYAT

1.Azər­bay­can Res­pub­li­ka­sı coğ­ra­fi­ya­sı. I cild: Fi­zi­ki coğ­ra­fi­ya. Ba­kı: Av­ro­pa, 2014, 530 s.

2.Azər­bay­can­da ət­raf mü­hit 2019 — ARDSK., Ba­kı, 2020. 140 s.

3.Emi­nov Z.N. – “Coğ­ra­fi­ya” mə­lu­mat ki­ta­bı, III his­sə Azər­bay­ca­nın fi­zi­ki və iq­ti­sa­di coğ­ra­fi­ya­sı, Ba­kı 2000, 194 s.

4.Əli­yev B.H., Əli­yev İ.N. – “Azər­bay­can­da kənd tə­sər­rü­fa­tı­nın bə­zi prob­lem­lə­ri və on­la­rın həl­li yol­la­rı”, Ba­kı, “Zi­ya-Nur­lan”,2004, 572 s.

5.Əh­məd­za­də Ə.C. — Hey­dər Əli­yev və Azər­bay­ca­nın su tə­sər­rü­fa­tı, Ba­kı “Azər­nəşr”,2003, 216 s.

6.Əli­ye­va İ.S. – Göl və su an­bar­la­rı­nın hid­ro­lo­gi­ya­sı. Ba­kı, “MBM” nəş­riy­ya­tı, 2011, 216 s.

7.Hə­sə­nov Ş.G.- Azər­bay­can SSR-in üzüm­çü­lü­yə ya­rar­lı tor­paq­la­rı, Azər­bay­can SSR Elm­lər Aka­de­mi­ya­sı Nəş­riy­ya­tı, Ba­kı 1961, 62 s.

8.Məm­mə­dov Q. – Azər­bay­ca­nın tor­paq eh­ti­yat­la­rı-Ba­kı, “Elm nəş­riy­ya­tı”, 2002- 132 səh

9.Mü­se­yi­bov M.A. – Azər­bay­ca­nın fi­zi­ki coğ­ra­fi­ya­sı, “Maa­rif” nəş­riy­ya­tı, Ba­kı-1998

10.Məm­mə­dov M.Ə. – “Azər­bay­ca­nın hid­roq­ra­fi­ya­sı”, Ba­kı, ”Naf­ta-Press” nəş­riy­ya­tı, 2002, 266 səh.

11.Məm­mə­do­va Z.S. – Azər­bay­ca­nın Lən­kə­ran vi­la­yə­ti tor­paq­la­rı­nın eko­lo­ji qiy­mət­lən­di­ril­mə­si və mo­ni­to­rin­qi, Ba­kı :”Elm” nəş­riy­ya­tı, 2006.-372 səh.

12.Nə­bi­yev M.A. və b.- Aq­rar sa­hə mo­dern­ləş­mə dö­nə­min­də: (prob­lem­lər və onun həl­li yol­la­rı)(kol­lek­tiv mo­noq­ra­fi­ya), Ba­kı, 2009, 505 səh.

13.Pa­şa­yev N.Ə.– Azər­bay­can Res­pub­li­ka­sın­da tə­bii fə­la­kət­lə­rin tə­sər­rü­fa­ta tə­si­ri­nin iq­ti­sa­di-coğ­ra­fi qiy­mət­lən­di­ril­mə­si. Ba­kı,”Av­ro­pa” nəş­riy­ya­tı-2018, 372 s.

14.Qu­li­yev F.A. — Sit­rus bit­ki­lə­ri : bio­lo­ji xü­su­siy­yət­lə­ri və su­va­rıl­ma re­ji­mi.Ba­kı,”Ecop­rint” 2018, 288 səh

15.Qu­li­yev F.A. , Qu­li­yev R. – Çay­çı­lıq. “Azer­sun” nəş­riy­ya­tı, Ba­kı,2014. 567 s.

16.Даньков  В.В.,Скрипниченко М.М.,Горбачёва Н. Н. — Субтропические культуры, Издательство «Лань», 2014. — 160 с

 

Çapa qəbul olunub: 15 mart 2024

Məqaləni yüklə

İ.İ.Ələskərzadə — Lənkəran-Astara iqtisadi rayonunda bitkiçiliyin inkişafina təsir göstərən təbii və iqtisadi amillərin rolu. Coğrafiya və təbii resurslar, №1 (21), 2024, səh. 54-60.