DAŞAĞILÇAYIN QIŞ AXIMINDAN SƏMƏRƏLİ İSTİFADƏ OLUNMASI ÜÇÜN ELMİ-TEXNİKİ TƏKLİFLƏRIN HAZIRLANMASI
İ.A.Əyyubov
“Sukanal” Elmi Tədqiqat və Layihə İnstitutu, ”Azərsu” ASC,
AZ1012, Bakı, Moskva pr., 67
X ü l a s ə
Məqalədə Daşağılçayın su ehtiyatlarından istifadənin hazırkı durumu araşdırılmış, hidroloji xarakteristikası təhlil edilmişdir. Əsas diqqət çayın qış axımından səmərəli istifadə olunmasına yönəlmişdir. Məqalədə çayın hidroloji rejiminə geniş şəkildə yer verilmişdir. Hazırda Daşağılçay hövzəsinin yeraltı su ehtiyatından geniş şəkildə istifadə olunur. Tədqiqat ərazisinin yeraltı sularından Abşeron yarımadasının yaşayış məntəqələrinin su təchizatında istifadə edilməsi ilə bağlı “Oğuz-Qəbələ-Bakı” su kəməri istifadəyə verilmişdir. Təhlillər göstərmişdir ki, “Oğuz-Qəbələ-Bakı” su kəmərinin istismarı nəticəsində yeraltı suların səviyyəsi aşağı enmişdir. Bütün bunları nəzərə alaraq, tədqiqat ərazisində ekoloji tarazlığın qorunması və yeraltı suların səviyyəsinin artırılması üçün Daşağılçayın qış axımından səmərəli istifadə etməklə elmi-texniki tədbirlərin hazırlanması məsələlərinə baxılmışdır. Məqalədə əsasən Daşağılçayın su ehtiyatlarından səmərəli istifadə edilməsi üçün məcradan kənarda kaskad şəklində kiçik həcmli infiltrasiya hovuzlarının və şaquli drenaj quyularının yaradılması təklif edilmişdir.
Açar sözlər: su ehtiyatları, çayın qış axımı, içməli su, buxarlanma, təbii axım, yağış suları, infiltrasiya hovuzları
ƏDƏBİYYAT
- Əyyubov İ.A. Daşağılçay hövzəsində səth və yeraltı sular arasındakı əlaqənin tədqiqi/ Azərbaycan Mühəndislik Akademiyasının Xəbərləri. Bakı. 2018. Cild 10. № 3, s.125-130 .
- Məmmədov Ə.Ş., Əyyubov İ.A. Yeraltı suların səth suları ilə qidalanmasının qiymətləndirilməsi və istifadə perspektivliyi.Azərbaycan Texniki Universiteti. Texnika Elmləri. Bakı. 2017.№ 1, s.70-75 .
- Иманов Ф.А. Водные ресурсы и их использование в трансграничном бассейне р. Курa// Санкт-Петербург, Свое издательство, 2016 –163 c.
- Мамедов А.Ш., Эйюбов И.А. Подготовка технических мероприятий для восстановления уровня подземных вод бассейна Дашагылчай. ГИДРОМЕТЕОРОЛОГИЯ И ЭКОЛОГИЯ. # 2. Алматы. 2018. –181-191 с.
- Смольянинов В.М., “Водозaборы с искусственным пополнением подземных вод для орошения земель”. Монография. Воронежского госагроуниверситета. Издательство Истоки. Воронеж. 2001. 152.
Çapa qəbul olunub: 05 oktyabr 2021
Məqaləni yüklə