ARAN İQTİSADİ-COĞRAFİ RAYONUNDA BİTKİÇİLİYİN İNKİŞAFI VƏ İQLIM AMİLLƏRİNİN ONA TƏSIRI

L.F.Əliyeva

Xülasə. Məqalədə Aran iqtisadi-coğrafi rayonunda bitkiçiliyin inkişafı və ərazi təşkili, habelə əkinçilik sa­həsində iqlim amillərinin təsiredici rolu təhlil edil­miş­dir. Bitkiçilik baxımından vacib olan əsas iqlim pa­ra­metr­ləri göstərilir, bitkiçilik sahələrinin geniş­lən­di­ril­mə­si və məhsul həcminin artırılması məsələləri öy­rə­ni­lir. Məqalədə bitkiçilik sahəsinin ümumi məhsulda payı, eləcə də tədqiqat ərazisi üçün xarakterik olan ten­den­si­ya­lar təhlil olunur. Bunlarla yanaşı, bitkiçiliyin ərazi struk­turu, suvarılan sahələr və onlarda məhsuldarlığın yük­səldilməsi, məhsul istehsalının artırılması yolu ilə kənd əhalisinin maddi rifah halının yaxşılaşdırılması, elə­cə də əhalinin ərzaq məhsullarına olan tələbatının da­xili istehsal hesabına ödənilməsi və ixrac potensialının güc­ləndirilməsi kimi məsələlərə baxılmışdır. Aparılan müqayisəli və statistik təhlil nəticəsində müəyyən edil­miş­dir ki, son illər Aran iqtisadi-coğrafi rayonunda bit­ki­çilik təsərrüfatları xeyli inkişaf etdirilmidir, lakin ölkə əha­lisinin ərzaq təhlükəsizliyinin təminatında strateji əhə­miyyəti olan buğdanın əkin sahəsi azalmış, çəltik və pam­bıq kimi bitkiçilik sahələri genişləndirilmişdir.

Açar sözlər: iqlim, bitkiçilik, əkin sahəsi, təsir, be­cər­mə, məhsul, dənli bitkilər

ƏDƏBİYYAT

1. Abbasov V.H. Agrarian economy. Baku: 2017, Ecoprint. 468 p.
2. Agriculture of Azerbaijan. 2018. Baku: Sta­te Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan. 612 p.
3. Ayyubov A., Rahimov Kh. The impact of me­te­orological conditions on the quality of pomegranate. Meteorology and Hydrology, Moscow. 1981, No. 1.
4. Ayyubov A., Rahimov Kh., Ulukhanov N.D. Ag­roclimatic resources of cultivation of grape in Azer­ba­ijan. 1991. Baku.
5. Babakhanov N.A. 2013. Natural disasters: their oc­currence in Azerbaijan, subjected losses, preventive measures against them. Elm, Baku.
6. Imrani Z.T., Zeynalova K.Z. Economic and ge­o­graphical features of territorial organization of eco­nomy in Azerbaijan. Baku, “Nafta-Press”, 2014, 232 p.
7. Geography of the Republic of Azerbaijan. Vo­lu­me 3: Regional Geography. Baku: 2015, 400 p.
8. Hajiyev H.A., Rahimov V.A. Climate cha­rac­te­ristics of the administrative regions of Azerbaijan SSR. Baku: 1977, 269 p.
9. Hasanov M. On climate resources of the Kura-Aras zone and using them. Proceedings of Azerbaijan Ge­ographical Society. 2003. Vol. 8. Baku.
10. Regions of Azerbaijan. State Statistical Com­mittee of the Republic of Azerbaijan. Baku. 2018. 794 p.
11. Zeynalova K.Z. Comparative geographical ana­lysis problems of the use and protection of natural resources (in the context of Ganja-Gazakh and Aran economic regions). Abstract of the PhD dissertation. Baku. 2008, 155 p.

Çapa qəbul olunub 27 yanvar 2020

Məqaləni yüklə