Coğrafiya və təbii resurslar

ŞƏKİ-ZAQATALA İQTİSADİ-COĞRAFİ RAYONUNDA ETNOSLARIN MƏSKUNLAŞMASININ TARİXİ-COĞRAFİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ

B.Ə.Hüseynova

AMEA-nın akad. H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu

AZ 1143, Bakı, H.Cavid pros. 115.

[email protected]

 

X ü l a s ə

Məqalədə Şəki-Zaqatala iqtisadi-coğrafi rayonunda etnosların sayının dinamikası və ona təsir göstərən başlıca amillər araşdırılmış, onların inzibati ra­yonlar üzrə xüsusi çəkilərinin struktur dəyişiklikləri tədqiq edilmişdir. Ta­ri­xən Azərbaycanda müxtəlif xalqların nümayəndələri bir-birinə çox yaxın qon­şu­luq şəraitində yaşamış və Azərbaycanın etnik tərkibinin formalaşması bi­la­va­sitə etnik və demoqrafik amillərin təsiri altında baş verən uzun və mürəkkəb bir tarixi proses kimi özünü göstərmişdir. Bu səbəbdən regionda etnosların ta­­rixi və müasir məskunlaşmasının tarixi-coğrafi xüsusiyyətləri təhlil edil­miş­dir. Bölgədə azsaylı xalqların rəngarəngliyini nəzərə alaraq, müxtəlif xalqlar arasında etimadı möhkəmləndirən və etnik münasibətləri tarazlayan sosial tə­za­hür kimi multikultural məsələlərə də toxunulmuşdur. Tədqiqat işində Şəki-Za­qatala iqtisadi rayonunda etnosların tarixi-coğrafi xüsusiyyətlərinə dair nə­ti­cələr verilmişdir.

Açar sözlər: Milli tərkib, etnos, məskunlaşma, tarixi-coğrafi xüsusiyyətlər, multikulturalizm

 

ƏDƏBİYYAT

  1. Ağayev İ.M. Müasir şəraitdə Azərbaycanda milli-etnik proseslər. “MBM”, Bakı, 2006, 180 s.
  2. Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Ko­mi­təsi. Azərbaycan Regionları 2016. Bakı, 2017, 820 s.
  3. Azərbaycan Respublikasında əhalinin siya­hı­ya­alma materialları (1999-cu il), I hissə. “Səda”, Ba­kı, 2000, 565 s.
  4. Azərbaycan Respublikasında əhalinin siya­hı­ya­alma materialları (2009-cu il), I hissə. “Səda”, Bakı, 2010, 629 s.
  5. AMEA, Coğrafiya İnstitutu. Şəki-Zaqatala iq­ti­sa­di-coğrafi rayonunda əhali məskunlaşması və demoqrafik inkişaf problemləri (monoqrafiya). “Avropa”, Bakı, 2016, 184 s.
  6. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. “Azər­bay­can” cildi. “Şərq-Qərb”, Bakı, 2007, 884 s.
  7. Cavadov Q.C. Azərbaycanın azsaylı xalqları və mil­li azlıqları. “Elm”, Bakı, 2000, 440 s.
  8. Z.N. Azərbaycan əhalisi. Bakı, 2005, 560 s.
  9. Əfəndiyev V.Ə., Dəmirqayayev Ş.Q. Azər­bay­can Respublikası şəhərlərinin inkişafının coğ­rafi məsələləri. “Nicat”, Bakı, 1995, 172 s.
  10. Əliyev Ş.H. Şimal-qərbi Azərbaycan: in­gi­loylar, I kitab. “Təhsil”, Bakı, 2007, 280 s.
  11. Əyyubov N.H., Vəliyev Ə. “Azərbaycanda əha­linin məskunlaşması və idarə olunması”. “İq­ti­sa­diyyat və həyat”, Bakı, 1991
  12. İsmayılov G.K.Tolerantlıq: bildiklərimiz və bil­mə­diklərimiz. “Nurlar”, Bakı, 2014, 240 s.
  13. Muradov Ş.M., Baxış Ç.Ə. Azərbaycan Res­pub­li­kasında etno-demoqrafik proseslər: tarixi də­yi­ş­ikliklər və reallıqlar. “İqtisadiyyat”, Bakı, 2013, 135 s.
  14. Mustafayev A.N. İngiloyların maddi mə­dəniyyəti. “Çaşıoğlu”, Bakı, 2005, 224 s.
  15. Niftiyev N.M. Azərbaycanda birgəyaşayış və multikulturalizm. “Bakı Beynəlxalq Mul­tikuturlizm mərkəzi”, Bakı, 2015, 408 s.
  16. Nuriyev E.B. Azərbaycan SSR-in Şəki-Zaqatala zonasının toponimiyası. Bakı, 1989, 109 s.
  17. Артамонов М.И. История Хазар. “Книга по требованию”, Москва, 2016, 220 с.
  18. Гербер И.Г. История, география, этнография Дагестана в XVIII—XIX вв. (Архивные ма­те­риалы). “Восточной литературы”, Москва, 1958, 230 c.
  19. Латифова Э. М. Cеверо-западный: Или­суй­ское султанство. “Алтай”, Баку, 1999, 109 с.
  20. Усларъ П.К. Этнография Кавказа. “Уп­рав­ле­ния Кафгазского учебного округа”, Тиф­лисъ, 1890, 356 с.
  21. Minorsky V.F. Studies in Caucasian history. “Tay­lor¢s Foreign”, London, 1957, 320 p.
  22. Dövlət Statistika Komitəsi 2018-ci il məlu­mat­ları (2019, 22 fevral) Mənbə: http://www.stat.gov.az/source/demography/

Məqaləni yüklə