Coğrafiya və təbii resurslar

QEYRİ ƏNƏNƏVİ AVTOMOBİL YANACAQLARININ ƏTRAF MÜHİTƏ TƏSİRİ

E.A. Rəhimov

Xülasə. Hal-hazırda avtomobil yanacaqlarının və tex­nologiyalarının geniş variantları ticari olaraq möv­cuddur. Bununla yanaşı, hər bir variantın ətraf mühitə yaratdığı təsirlərin mürəkkəb xarakteri istehlakçıya və ya menecerə yaxşı seçim etmək üçün çətin bir qərar ve­rir. Hətta siyasətçilər də daha təmiz variantların nisbi üs­tün­lükləri, onların yanacaq və nəqliyyat dövrünə nisbi tə­siri ilə bağlı problemlərlə üzləşə bilərlər. Bu mə­qa­lə­nin məqsədi nəqliyyat vasitələri və mövcud tex­no­lo­gi­yalar ilə həyat dövrü yanacağının istifadəsinin ətraf mü­hitə təsirlərinin qiymətləndirilməsi və özləri ilə əsas ya­na­caq/axın texnologiyaları arasındakı təmizləmə se­çi­m­lər­ini müqayisə etməkdir. Əldə edilmiş nəticələr əsa­sında Azərbaycan Respublikasının yol nəqliyyatında par­nik qazlarının azaldılması üçün təkliflər verilir.

 

Açar sözlər: Həyat dövrü qiymətləndirilməsi; ya­na­caq və nəqliyyat vasitələrinin seçimləri; iqlim də­yi­şi­kliyi; yol nəqliyyatı; parnik qazları.

ƏDƏBİYYAT

  1. Colvile R, Hutchinson E, Mindell J. The transport sec­tor as a source of air pollution. Atmospheric en­vironment 2001; 35: 1537-1565.
  2. Gao L, Winfield ZC. Life cycle assessment of en­vi­ronmental and economic impacts of advanced vehicles. Energies 2012; 5: 605-620.
  3. Torchio MF, Santarelli MG. Energy, environmental and economic comparison of different power­tra­in/ fu­el options using well-to-wheels assessment, ener­gy and external costs–European market analysis. Energy 2010; 35: 4156-4171.
  4. Lane DB. Life Cycle Assessment of Vehicle Fuels and Technologies. London Borough of Camden
  5. MacLean HL, Lave LB. Evaluating automobile fuel/propulsion system technologies. Progr Energ Combust 2003; 29: 1-69.
  6. Messagie M, Boureima F-S, Coosemans T, Macharis C, Mierlo JV. A range-based vehicle life cycle as­sessment incorporating variability in the en­vi­ron­mental assessment of different vehicle technologies and fuels. Energies 2014; 7: 1467-1482.
  7. Zgurovsky M. Sustainable Development Global Si­mulation: Analysis of Quality and Security of Human Life, INTECH Publisher; 2012.
  8. Shafiee S, Topal E. When will fossil fuel reserves be diminished? Energy policy 2009; 37: 181-189.
  9. Singh BR, Singh O. Global trends of fossil fuel re­ser­ves and climate change in the 21st century, INTECH Open Access Publisher; 2012.
  10. Kodjak D, Sanchez FP, Segafredo L. How Vehicle Standards and Fuel Fees Can Cut CO2 and Boost the Economy, The International Council on Clean Transportation (icct); 2012.
  11. Bartolozzi I, Rizzi F, Frey M. Comparison between hyd­rogen and electric vehicles by life cycle assessment: A case study in Tuscany, Italy. Applied Energy 2013; 101: 103-111.
  12. Mohammadi Ashnani HM, Johari A, Hashim H, Ha­sani E. Life Cycle Assessment of Palm Oil Biodiesel Production in Malaysia. Applied Mechanics and Materials 2014; 465: 1080-1086.
  13. Shen W, Han W, Chock D, Chai Q, Zhang A. Well-to-wheels life-cycle analysis of alternative fuels and vehicle technologies in China. Energy Policy 2012; 49: 296-307.
  14. Sobrino FH, Monroy CR, Pérez JLH. Biofuels and fos­sil fuels: Life Cycle Analysis (LCA) optimisation through productive resources Re­newable and Sustainable Energy Reviews 2011; 15: 2621-2628.

Məqaləni yüklə