AVROPADA DEMOQRAFİK İNKİŞAFIN ƏSAS MEYLLƏRİ VƏ BU PROSESDƏ MİQRASİYALARIN ROLU
İ.B.Məmmədov
Bakı Dövlət Universiteti, Akad. Zahid Xəlilov küç. 23, Bakı 1148
Xülasə. Təbii artım və miqrasiyalar əhalinin sayının dəyişməsini müəyyən edən amillərdir. Ölkələrin sosial-iqtisadi inkişaf səviyyəsindən asılı olaraq doğum və təbii artım müxtəlif kəmiyyətlər alır. Yüksək sosial-iqtisadi inkişaf səviyyəsinə malik olan Qərbi Avropada təbii artımın aşağı səviyyəsi əmək ehtiyatları ilə təminatda problemlərə gətirib çıxarır. Ona görə problemin həll edilməsi üçün Yaxın Şərqdən, MDB ölkələrindən, Şərqi Avropadan miqrantlar qəbul edilir.
Postsosializm ölkələrində olan iqtisadi çətinliklər, əksər ölkələrin Aİ-yə daxil olması miqrasiyaları gücləndirmişdir. Doğum aşağı olduğuna görə təbii artım mənfi qiymətlər alır. Bu ölkələrdə son dövrlərdə əhalinin sayı azalır. Eyni zamanda baş verən ictimai-siyasi gərginlik, müharibə şəraiti Yaxın və Orta Şərqdən, Şimali Afrika ölkələrindən çoxsaylı miqrantların Avropaya axınına səbəb olmuşdur.
Açar sözlər: miqrasiya, demoqrafik inkişaf, təbii artım, xarici miqrantlar, miqrasiya saldosu, demoqrafik siyasət, immiqrasiya mərkəzləri
ƏDƏBİYYAT
- Алисов Н.В., Б.С. Хорев. Экономическая и социальная география мира (Общий обзор). Москва: 2003, 704 с.
- Беларусь и страны мира. Статистический сборник. Минск, 2018. 389 с.
- Беларусь и страны мира. Статистический сборник. Минск, 2018. 393 с.
- Бутов В.И. Демография. Москва-Ростов-на-Дону: МарТ, 2003, 592 с.
- Валентей Д.И., Кваша А.Я. Основы демографии. М.: Мысль, 1989, 286 с.
- География, общество, окружающая среда. В VII т. Т V. География социально-экономического развития / Под редакцией проф. А.И. Алексеева и проф. Н.С. Мироненко. М.: Издательский дом «Городец», 2004, с. 301-478.
- Зверева Н.В., Елизаров В.В., Веселькова И.Н. Основы демографии. Москва.: Высшая школа, 2004, 374 с.
- Максаковский В.П. Географическая картина мира: В 3-х т. Т. I, Ярославль: Верхнее-Волжское изд-во, 1995, 320 с.
- Максаковский В.П. Географическая картина мира: В 3-х т. Т. II, Ярославль: Верхнее-Волжское изд-во, 1995, 560 с.
- Озерова Г.Н., Покшищевский В.В. География мирового процесса урбанизации. М.: Просвещение, 1981, 190 с.
- Родионова И. А. Экономическая и социальная география мира. В 2 т. Т. 1. М., Издательство “Юрайт”, 2015, 431 с.
- Симагин Ю.А. Территориальная организация населения. Москва: 2004, 244 с.
- Хасбулатов Р.И. Мировая экономика: В 2-х т. Т. I, М.: Экономика, 2001, 598 c.
- Хасбулатов Р.И. Мировая экономика: В 2-х т. Т. II, М.: Экономика, 2001, 674 c.
- Statistisches Bundesamt, Statistisches Jahrbuch 2016.
- 2011 Census, Population and Household Estimates for the United Kingdom: Release
- Eurostat (2000), European Social Statistics: Migration. Luxembourg.
- Eurostat (2001), European Social Statistics. Demography. Luxembourg.
- McCallum C. Globalization, Developments and Trends in the New International Division of Labour. Paper Number 19–99. Research Papers in International Business, 2006.
- Jürgen K. Work as a Problem in European History. An Introduction // International Economic History Congress. Helsinki. 2006. 21–25. August. Session 115.
- United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division (2015).
- European Employment Observatory Review: Spring 2007. European Communities 2007.
- Global Employment Trends 2008 / ILO, 2008.
- Официальный сайт Европейского Союза. European Commission. Employment, Social Affairs and Equal Opportunities / www.eu.int
- Официальный сайт Евростата / http://epp.eurostat.ec.europa.eu/