QƏDIM TÜRK DÜNYASININ ORTAQ DƏYƏRLƏRININ COĞRAFIYASI
A.T.Haqverdiyev, M.A.Abbasova, B.B.Kərimov
Azərbaycan MEA akad. H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu
AZ 1143, Azərbaycan, Bakı ş., H.Cavid pr. 115
Xülasə. Məqalədə bəşər sivilizasiyasına böyük töhfə vermiş türklərin ortaq dəyərləri araşdırılmışdır. Bildiyimiz kimi, dünyanın dörd bir yanına yayılmış türkləri ortaq mənəvi dəyərlər birləşdirir. Bu dəyərlər bəşəriyyətin bütün tarixi inkişafı ərzində türk xalqlarının coğrafi ərazi baxımdan, etnomədəni, mənəvi dəyərlərinin inteqrasiyası nəticəsində yaranmış dəyərlərdir. Türk dünyasının ortaq dəyərlərinin coğrafiyası aşağıdakı mədəni istiqamətləri əhatə edir: coğrafi-tarixi vəhdət, dil vəhdəti; din vəhdəti; mədəni-mənəvi vəhdət, sosial-iqtisadi vəhdət; milli həmrəylik, adət-ənənə, və s. Bu baxımdan məqalədə bu ortaq dəyərlərin coğrafiyası ayrı-ayrılıqda təhlil edilərək araşdırılır.
ƏDƏBIYYAT
- Ağaverdi Xəlil. Türk xalqlarının yaz bayramları və Novruz. Bakı, Elm və təhsil, 2013, 248 s.
- Cavad Heyət. Türklərin tarix və mədəniyyətinə bir baxış (islamdan əvvəl və islam dövrü). Bakı: Aspoliqraf, 2009, 210 s.
- Erman Altun. Popüler türk kültürünün dünya kültürlerine etkisi ve katkısı // VI Uluslararası türk kültürü konqresi bildirileri. IV cilt. Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları. Ankara: 2009, səh.15.
- Əliyeva R., Məşədiyev Q., Xalıqova R. və b. Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik luğəti. 2 cilddə. I c. Bakı: Şərq-Qərb, 2007, 304 s.
- Kaşgarlı Mahmud ve Divan-i Lüğat-it Türk. İstanbul: Toker Yayınları, 1984, 435 s.
- Görkəmli ictimai xadim, Xalq şairi, akademik Bəxtiyar Vahabzadənin anadan olmasının 90 illik yubileyinə həsr olunmuş “Bəxtiyar Vahabzadə və Azərbaycan filologiyasının aktual problemləri” mövzusunda Beynəlxalq elmi konfransın materialları. 25 oktyabr 2015-ci il, Bakı, 2015, 465 s.
- Məmmədli Afina. Əhməd Cavad və Türkiyə. Bakı: Elm və Təhsil, 2010, 167 s.
- Qiyasəddin Qeybullayev. Qədim Türklər və Ermənistan. Bakı: 1992, 278 s.
- Qumilyov L. N. Qədim türklər. B: Gənclik, 1993, 536 s.
- Sumər F. Oğuzlar. Bakı: Yazıcı, 1992, 432 s.