MÜXTƏLİF İLLƏRİN PEYK TƏSVİRLƏRİNİN ENVI PROQRAM TƏMİNATİ İLƏ EMALI NƏTİCƏSİNDƏ BİTKİ ÖRTÜYÜNÜN VƏZİYYƏTİNİN MÜƏYYƏNLƏŞDİRİLMƏSİ
V.M.Məmmədəliyeva
Xülasə. Məqalədə məsafədən zondlama metodunun köməyi ilə Azərbaycanın İsmayıllı rayonunun meşə örtüyünün vəziyyətinin əsas xüsusiyyətləri göstərilmişdir. Landsat verilənləri əsasında multispektral çəkilişlərin ilkin emalının mərhələləri qeyd edilmişdir. Verilənlərin emalı Proqram təminatı olan ENVİ-nin köməyi ilə radiometrik və atmosfer korreksiyası aparılmışdır. Məqalədə hər bir növbəti emal mərhələsindən sonra korreksiya olunmuş təsvirlər, eləcə də müvafiq spektral əyrilər verilmişdir. Dəyişkənlikləri təyin etmək üçün məsafədən zondlamanın verilənlərinə görə meşə massivlərinin 2001 və 2010-cu illərinin vəziyyəti öyrənilmişdir. Tədqiq olunan ərazidə aparılan monitorinq zamanı emal metodikası göstərilmişdir. Monitorinqin nəticələrinə görə ağacların zədələnmə dərəcəsi xəritə-sxem əsasında qurulmuşdur.
Açar sözlər: PK ENVI, FLAAŞ, bitki örtüyü, multispektral təsvirlər, spektral əyrilər, radiometrik kalibrləmə, atmosfer korreksiya.
ƏDƏBİYYAT
- Оценка состояния лесов Европы. ЛесПром Информ, 2011, №5 (79). Источник: https://lesprominform.ru./jarticles.html?id=2376 (17.12.2019)
- Информация о лесах. Источник: https://azerbaijan.az/related-information/33 (17.12.2019)
- Азербайджанский спутник «AzerSky» будет следить за газопроводами на земле, Источник: https://moscow-baku.ru/news/society/azerbaydzhanskiy_sputnik_azersky_budet_sledit_za_gazoprovodom_/ (17.12.2019)
- Барталев С.А., Егоров В.А., Крылов А.М. и др. Исследование возможностей оценки состояния поврежденных пожарами лесов по данным многоспектральных спутниковых измерений. // http://d33.infospace.ru/d33_conf/sb2010t3/215-225.pdf (17.12.2019)
- Кронберг П. Дистанционное изучение Земли: Основы и методы дистанционных исследований в геологии: Пер. с нем.//М.: Мир, 1988. – 343 с.
- Горбачева Е.Н. Программный комплекс ENVI — профессиональное решение для комплексной обработки мультиспектральных, гиперспектральных и радарных данных. Геоматика 2013, №2. С.50-52.
- Болсуновский М.А. Возможности программного комплекса ENVI для обработки данных ДЗЗ. Геопрофи 2006, №3. С.18-19.
- United States Geological Survey, Source: https://earthexplorer.usgs.gov (17.12.2019)
- Центр дистанционного зондирования и ГИС, Источник: «Терра http://gis-terra.kz/predvaritelnaya-obrabotka/ (17.12.2019)
- Mendenhall J.A., Lencioni D.E., Evans J.B. Spectral and Radiometric Calibration of the Advanced Land Imager. // Lincoln Laboratory Journal. 2005, Vol. 15, № 2. P. 207-224.
- Болсуновский М.А., Черепанов А.С.Атмосферная коррекция в ПО ENVI. Модуль FLAASH// Геопрофи, 2006 №5. с.22-54.
- Джавадов Н.Г., Мамедалиева В.М. Метод определения дефолиации лесных массивов на основе обработки спутниковых изображений. Известия АНАКА. 2019, №2 (22). С. 3-8.