KİÇİK QAFQAZIN ŞİMAL-ŞƏRQ YAMACI TEXNOGEN LANDŞAFTLARININ EKOGEOKİMYƏVİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ (DAŞKƏSƏN VƏ GƏDƏBƏY RAYONLARI TİMSALINDA)
Z.İ.Eyyubova
AMEA akad.H.Ə.Əliyev adına Coğrafiya İnstitutu
AZ1143. Bakı, H.Cavid prosp., 115
Xülasə. Kiçik Qafqazın şimal-şərq yamacının texnogen landşaftları Daşkəsən və Gədəbəy rayonları timsalında öyrənilmiş, götürülmüş süxur, torpaq, su, bitki nümunələrinin analizi aparılmış, onların tərkibindəki kimyəvi elementlərin miqdarı müəyyənləşdirilmiş və alınan nəticələr uyğun elementlərin regional fondakı miqdarı ilə müqayisə edilmişdir. Hər iki rayonun mədən tullantılarının laboratoriya analizi göstərmişdir ki, nümunələrin tərkibində toksik mikroelementlərin miqdarı çoxalmış, faydalı mikroelementlər isə azalmışdır. Məqalədə tədqiqat ərazisinin səciyyəvi xüsusiyyətləri araşdırılmış, yaranan gərgin ekoloji vəziyyətin qarşısının alınması üçün təkliflər irəli sürülmüşdür.
ƏDƏBIYYAT
- Əlizadə E.K., Rüstəmov Q.İ., Kərimova E.C. Abşeron yarımadasının müasir landşaftlarının ekogeokimyəvi xüsusiyyətləri. Bakı. 2015, 245s.
- Məmmədov Q.Ş Azərbaycan torpaqlarının ekoloji qiymətləndirilməsi. Bakı. “Elm”,1998. 280 s.
- Məmmədov Q.Ş., Xəlilov M.Y. Ekologiya və ətraf mühit. Bakı.”Elm”, 2004. 504 s.
- Rüstəmov Q.İ., Sultanov E.S., Rüstəmova A.M. Böyük Qafqazın şimal-şərq yamacı landşaftlarının geokimyəvi şəraitinin ekoloji qiymətləndirilməsi. AMEA-nın “Xəbərlər”-i, Yer elmləri, N2, 2012.
- Şəkuri B.Q. Kiçik Qafqaz torpaqlarının biogeokimyəvi xassələri. Bakı, Azərnəşr, 1986 s.72.
- Сорокина Е. П. Картографирование техногенных аномалий в целях геохимической оценки урбанизированных территорий. Вопросы географии. сб. 120. Изд. “Мысль”, Москва, 1983.
- Свет Ю. Е., Смирнова П. С. Геохимические принципы выявления зон воздействия промышленных выбросов в городских агломерациях. Вопросы географии 120. Изд. “Мысль”, Москва, 1983.
- Перельман А.И. Геохимия. Москва, 1989, 528 с.